ΤΑΦΚΟΣ ΣΤΟ ΠΕΦΑΝΗ

Ονομασία: Τάφκος στο Πεφάνη ή Ταφκάκι (Πλατ./ντ.)
Είδος καρστικής μορφής: Βάραθρο
Τόπος
Νομός: Ρεθύμνου
Δήμος: Γεροποτάμου
Χωριό: Αγιά
Ορεινό συγκρότημα: Κουλούκωνα, ύψωμα Καμάρα
Τοποθεσία: Πεφάνη
Υψόμετρο: 230μ.

Σπηλαιογραφία
Διαστάσεις: Βάθος 44μ.
Στοιχεία εισόδου: Πόρος κυκλικής διατομής, διαστάσεων 2μ.
Περιγραφή: Μικρό βάραθρο με παλιό αποσαθρωμένο διάκοσμο. Λίγα μέτρα από την είσοδο ανοίγεται και δεύτερο πηγάδι που ενώνεται με το κεντρικό, διευρύνοντας κατά πολύ τη διάμετρο του ενιαίου πλέον πηγαδιού από τα 1-2 μ. (που είναι κοντά στην είσοδο) στα 7-8μ. στη μέση περίπου αυτού και μέχρι τον πυθμένα του. Το δάπεδο είναι καλυμμένο από παχιές στρώσεις χώματος και πετρών που έχουν προέλθει από την επιφάνεια και από κατακρημνίσεις των πλάγιων τοιχωμάτων. Η αίθουσα που ανοίγεται στα -43μ. βάθος έχει διαστάσεις 100τ.μ. περίπου, με μεγάλη κλίση και υπάρχει εκτεταμένη κάλυψη από πέτρες και χώμα. Στο ψηλότερο σημείο του πυθμένα διαμορφώνεται ολοστρόγγυλο ρηχό πηγάδι βάθους 0,70μ. Λιθωματικός διάκοσμος: Παλαιός διάκοσμος τύπου ρευματόλιθων. Νέος σταλακτιτικός διάκοσμος λευκών αποχρώσεων έχει αρχίσει να αποτίθεται στα τοιχώματα του πηγαδιού.

Γεωλογία
Σχηματισμός / προέλευση: Αναπτύσσεται μέσα στα ανώτερα μέλη της ομάδας των πλακωδών ασβεστόλιθων κατά μήκος ενός από πολλά ρήγματα Ανατολής - Δύσης που επηρέασαν την περιοχή, όπως φαίνεται και από τη διατομή του κεντρικού αγωγού (που ακολουθεί την γραμμή του ρήγματος), αλλά και από την επίπεδη πλάκα που βρίσκεται στον πυθμένα του σπηλαίου και πιθανότατα προήλθε από πτώση της οροφής.
Στοιχεία υδρολογίας: Πολύ μικρή σταγονορροή μόνο την περίοδο των βροχοπτώσεων.

Ανθρωπολογικά στοιχεία
Δεν βρέθηκαν αναφορές / καταγραφές.

Ιστορικό εξερεύνησης
Εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε για πρώτη φορά από τον Σπηλαιολογικό Όμιλο Κρήτης, το 2003.