ΚΟΡΙΤΣΙ
Ονομασία: Κορίτσι (ντ.), ή Μύθια Καμπαθούρα (ντ.)
Είδος καρστικής μορφής: Σπηλαιοβάραθρο - Καταβόθρα
Τόπος
Νομός: Ρεθύμνου
Δήμος: Ανωγείων
Χωριό: Ανώγεια
Ορεινό συγκρότημα: Ψηλορείτης. Βρίσκεται μέσα σε πλάτωμα.
Τοποθεσία: Μύθια Καμπαθούρα(+)
Υψόμετρο: 1303μ.

Σπηλαιογραφία
Διαστάσεις: Συνολικό μήκος διαδρομών 475μ. Βάθος 223μ.(++)
Στοιχεία εισόδου: Ο πόρος του σπηλαίου είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός, ορθογώνιου σχεδόν σχήματος και διαστάσεων 9 x 4μ. Η μορφολογία του χώρου μερικές δεκάδες μέτρα πριν τον καθαυτό πόρο προσομοιάζει με φαραγγιού, λόγω της διάβρωσης του εδάφους από τα επιφανειακά υδρορέματα που, κατά την περίοδο των βροχοπτώσεων, εισρέουν στον πόρο.
Περιγραφή: Το «Κορίτσι» είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σπηλαιοβάραθρα της περιοχής του Ψηλορείτη. Οι σχηματισμοί του πλακώδους ασβεστόλιθου και η σειρά καταρρακτών και λιμνών που διαμορφώνονται από την αρχή σχεδόν του σπηλαίου, το καθιστούν ένα από τα πιο όμορφα σπηλαιοβάραθρα της περιοχής. Λιθωματικός διάκοσμος: Λιγοστός διάκοσμος τύπων ρευματόλιθων, κολόνων, σταλακτιτών και σταλαγμιτών.

Γεωλογία
Σχηματισμός / προέλευση: Το σπήλαιο αναπτύσσεται μέσα στους ασβεστόλιθους της Τρίπολης που εμφανίζουν μεγάλη καρστικοποίηση, ακριβώς πάνω στην επαφή τους με τα πετρώματα των πλακωδών ασβεστόλιθων. Η ύπαρξη του υποκείμενου μεταφλύσχη διευκολύνει την καρστικοποίηση η οποία προχώρησε πάνω στην επαφή και στη συνέχεια πέρασε και στα κατώτερα πλακώδη μάρμαρα.
Στοιχεία υδρολογίας: Μόνιμη ροή νερού καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, ήδη από τα -15μ. Από το βάθος των 35μ. και κάτω, η ροή νερού, ακόμα και κατά την καλοκαιρινή περίοδο, είναι μεγάλη, δημιουργώντας αρχικά ένα μεγάλο καταρράκτη και στη συνέχεια πολλούς μικρούς. Το σπήλαιο κλείνει σε σιφόνι μέσου πλάτους 5 x 7μ. και γνωστού (εξερευνημένου) βάθους 45μ.

Ανθρωπολογικά στοιχεία
Το «Κορίτσι» ανέκαθεν συνδεόταν με τον πόθο των κατοίκων για νερό, μια και η υδρολογική του σημασία ήταν γνωστή, τόσο διότι την περίοδο των βροχοπτώσεων επιφανειακά ρέματα εισρέουν μέσα στον πόρο του, όσο και γιατί η σταθερή παρουσία υδάτων ξεκινάει σχεδόν από την αρχή του σπηλαίου, στα -15μ., όπου το σπήλαιο είναι προσβάσιμο. Το 2002, ο Δήμος Ανωγείων, με τη συνεργασία Γάλλων και Ελλήνων σπηλαιολόγων, προχώρησε σε ακριβή χαρτογράφηση του σπηλαίου με σκοπό την πραγματοποίηση γεώτρησης, αποστολή που επιτεύχθηκε με επιτυχία. Σήμερα ο Δήμος εξακολουθεί να παίρνει νερό από το σπήλαιο, αν και περιορισμένες ποσότητες, ιδιαίτερα κατά τις άνυδρες περιόδους.
Ιστορικό εξερεύνησης
Ήταν ανέκαθεν γνωστό στους ντόπιους της περιοχής. Η πρώτη αμιγής σπηλαιολογική εξερεύνηση έγινε από μέλη του αγγλικού συλλόγου SUSS το 1984, τα οποία το χαρτογράφησαν. Αργότερα έγιναν καταδύσεις από τον γαλλικό σύλλογο GRESPA VI, που χαρτογράφησε τα 50 επιπλέον μέτρα διαδρομών που εξερευνήθηκαν κατά τη σπηλαιοκατάδυση (πνιγμένο τμήμα σπηλαίου από το τελευταίο σιφόνι και μετά). Εξερεύνηση έγινε και το 1993 από τον γαλλικό σύλλογο SCSP(+++), στο πλαίσιο της οποίας ανακαλύφτηκαν νέες διαδρομές. Νέα ελληνική αποστολή το έτος 1993 βρήκε νέα τμήματα του σπηλαίου, συνολικού μήκους 40 επιπλέον μέτρων(++++).



(+) Ιδιωματική λέξη, της περιοχής των Ανωγείων, για το σπήλαιο.
(++) Αφορά στο συνολικό βάθος του σπηλαίου, συμπεριλαμβανομένου του πνιγμένου αγωγού βάθους 45 μέτρων.
(+++) Αποστολή «Πρώτα οι φίλοι», 1993.
(++++) Σ.Α.Ttafki 94.